آشنایی با کمان ریکرو - رست پلانگر کلیکر

سلام خوب هستید.

ادامه در ادامه مطلب!

سلام

        تا مسابقه ی داخل سالن برلین 2011 آغاز بشود، اجازه بدهید مقداری در مورد اجزاء کمان برای شما بنویسم. خوب قبضه یا رایزر و لیمب را براتون نوشتم، حالا می خواهم در مورد سه دوست روی قبضه بنویسم که عبارتند از:« رست یا محل خواب تیر*، پلانگر* و کلیکر*. خوب اول از همه باید بگم که این سه جزء در محل پنجره ی قبضه یعنی تقریبا وسط آن و در کنار هم قرار می گیرند. کارشان هم دقیقا به هم مربوط می شه یعنی هر سه به صورت مستقیم در پرتاب تیر تاثیر دارند.

      رست

          اول از همه باید در مورد رست بگم که محل خواب تیر است. البته فکر نکنید تیر می خوابه، نه! در واقع محل قرارگیری تیر روی قبضه رست نام داره. بدنه یا شفت تیر (البته بعدا در مورد تیر و قسمت های مختلف آن خواهم نوشت) روی رست قرار می گیره و ته تیر به روی زه قرار داده می شه. به این ترتیب تیر روی کمان چفت می شه. قبلا در کمان های سنتی، تیر را روی شست دست قرار می دادند. ولی به مرور متوجه شدند که چون تیر بعد از رها شدن از کمان، شروع به چرخیدن به دور خودش می کنه، شست دست، باعث خراب شدن پرهای تیر می شه. بنابراین بعد از ایجاد پنجره در کمان از زائده ی رست برای قرار گرفتن تیر استفاده کردند. اینطوری دیگه پرها با دست در تماس نبود و پرواز تیر هم با دخالت کمتر دست انجام می شد. امروزه رست های مختلفی در بازار وجود داره، از رست های معمولی گرفته تا رست های حرفه ای. دقت کنید که اگر پر تیر شما (مخصوصا اگر از نوع اسپین و حرفه ای باشه) به رست های معمولی گیر کنه، از بین می ره و پاره می شه ولی یک رست حرفه ای پر را پاره نمی کنه بلکه خیلی نرم اون را رد می کنه. (فرق رو حال کردید!!!)

پلانگر

        حالا می رسیم به پلانگر. پلانگر خیلی عضو مهمی در قبضه ی کمان است. محل قرارگیری پلانگر درست کنار رست است و کاربرد اون در کمان برای پرتاب مستقیم تر تیر است. باید بدونید که تیر وقتی از کمان رها می شه، صاف حرکت نمی کنه(منظورم خود بدنه ی تیر است)، بلکه به دو طرف خودش خم می شه یعنی انعطاف داره!!! این به خاطر نیرویی است که از طرف زه وارد می شه و باعث می شه بدنه ی تیر یا همان شفت خم بشه. خوب حالا فکر کنید تیر را رها کردید و هی داره خم و راست می شه چه کار باید بکنید؟ اینجا است که پلانگر وارد می شود... پلانگر در واقع از یک محور فلزی، دو عدد پیچ، یک فنر و یک مغزی تشکیل شده است. مغزی پلانگر ممکن است از جنس فلز یا کربن یا پلاستیک باشه . این قسمت در تماس با تیر است و کمی بالاتر از رست قرار گرفته. در واقع تیر بر روی رست و در تماس با مغزی است. مغزی در درون محور فلزی با یک فنر در ارتباط است و در طرف دیگه ی محور پیچ دوم پلانگر قرار دارد. در واقع شما از پلانگر یک محور فلزی،سر مغزی و دو پیچ را می بینید و فنر در داخل محور است.(امیدوارم فهمیده باشید!!!) خوب حالا باید بدونید که همین فنر مخفی تقریبا 90 درصد کار پلانگر را انجام میده. وقتی تیر در روی رست قرار گرفت و رها شد، فشار زه باعث می شه که تیر به طرفین خم بشه. وقتی این اتفاق افتاد، به مغزی فشار می آد در نتیجه وقتی تیر به مغزی فشار بیاره، مغزی میره تو و در داخل محور فنر فشرده میشه و وقتی تیر به طرف مخالف خم شد، مغزی آزاد می شه و فنر هم آزاد میشه و همینطوری تا زمانی که کل تیر از روی رست خارج بشه و در نتیجه تماسش با مغزی پلانگر از بین بره این عمل ادامه پیدا می کنه. خوب حالا فایده اش این است که پلانگر یا دقیق تر فنر داخل پلانگر بیشتر این ضربه ای رو که زه به تیر وارد کرده از بین می بره و در نتیجه تیر پرتاب بهتری پیدا می کنه و صاف تر میره.(در مورد تنظیمات پیچ های پلانگر یعنی همان دو تا پیچی که روی محور پلانگر هستند، بعدا توضیح می دهم چون اگه الان بگم، باید راجع به چند تا چیز دیگه هم بنویسم که الان خوبیت نداره راجع بهش چیزی بدانید).

کلیکر

      خوب سومین عضو که در کنار پلانگر و رست قرار داره، کلیکر نام داره که فقط در کمان ریکرو وجود دارد. دلیل اینکه چرا کلیکر فقط روی کمان ریکرو است و در کمان کامپوند نیست این است که دقت کنید به این مسئله که زه کمان کامپوند به دلایلی که بعدا اگر عمری بود براتون توضیح می دم، همیشه به یک اندازه کشیده می شه. در واقع زه به وسیله ی دو قرقره ای که دو طرف لیمب های کمان است قفل می شه و تیرانداز دیگه فقط تنها کارش میزان کردن نشانه گیری و رها کردن تیر است. ولی در کمان ریکرو، تیرانداز تا آخرین لحظه ی رها سازی تیر، زه را خودش نگه می داره. حالا مشکل چیه؟ توی کمان کامپوند، وقتی کمان را کشیدی و زه قفل شد، دیگه فشاری روی تیرانداز نیست و کمان کاملا سبک است، ولی در ریکرو تا زمان رها سازی فشار وزن کمان روی تیرانداز است چون باید زه را نگه داره و نشانه گیری کنه و بعد تیر را رها کند. پس انرژی زیادی صرف می کنه. حالا سر تمرین یا مسابقه، در زمان اول شما «دراو» کاملا بازی دارید، معنی این جمله اینکه دست شما که زه را نگه داشته و به عقب می کشه، کاملا روی کتف می افته و درنتیجه شما با همین وضعیت سایت می دید. حالا رسیدید آخر مسابقه و می بینید که تیرهایتان دارد پایین می خورد! دلیلش این است که حالا شما خسته شدید و در نتیجه دست شما دیگه روی کتف نمی افته یعنی شما دیگه با کتف نمی کشید و عضلات شما چون خسته شده، شما مثل اول باز نمی شوید. چون دراو شما کوتاه شده تیرهاتون پایین می خوره! حالا چه کار می کنید؟ خوب معلومه وقتی به شما می گویند یک خط بکشید به طول 20 سانتی متر که همینطوری یک خط نمی کشید، می کشید؟!! در واقع کلیکر مثل یک خط کش عمل می کنه، وقتی روی کمان نصب می شه، کار شما راحت تر می شه، یعنی کلیکر شما را وادار می کنه که همیشه کمان را یک اندازه بکشید. وقتی این اتفاق بیفته، دیگه مشکل بالا- پایین خودن تیرهاتون هم حل می شه. (البته یک کم سخته ولی خوب باید پوستتون رو حسابی کلفت کنید!!!)

شما تیر را در کمان قرار می دهید و می کشید، حالا اگر کم بکشید، کلیکر نمی زنه و اگر زیاد بکشید، کلیکر زودتر و قبل از هدف گیری می زنه، باید یاد بگیرید که یک جور بکشید. ایده آل ترین وضعیت این است که بعد از کشش دست عقب، سر تیر (درست سر تیر) زیر کلیکر بماند، حالا بعد از نشانه گیری فقط کافیه که دستی که کمان را نگه داشته، از کتف به جلو حرکت کند، وقتی کلیکر زد، می توانید یک پرتاب عالی و جمع تیر عالی تری داشته باشد.

پس در مجموع، رست وسیله ای است که تیر روی آن قرار می گیرد، کلیکر به شما کمک می کنه تا پرتاب هایی با دراو یکسان داشته باشید و باعث جمع تیر می شه و پلانگر هم پس از رها شدن باعث می شه تا تیر صاف تر و با انحراف کمتری حرکت کند.

*Clicker (کلیکر) : فنر فلزی پهن و نازکی که سوراخی در انتهای آن برای بسته شدن به پنجره ی کمان وجود دارد. زمانی که تیر(در کمان ریکرو) کاملا کشیده می شود، نوک تیر از زیر کلیکر بیرون آمده و کلیکر به نوک رایزر برخورد می کند. صدایی که از برخورد کلیکر بیرون می آید، نشان می دهد که کشش تیر کافی است. این عمل، کشش یکسانی را در همه ی تیرها به وجود می آورد. کلیکر ممکن است در کنترل کماندار باشد یا نباشد، کلیکر بایستی متناسب با وضعیت تیرانداز نصب شود.(ابوطالبی،1387 :40)

* Pressure Button (دکمه ی فشاری یا پلانگر): دکمه ی فنری که در محل پنجره ی کمان ریکرو قرار داده می شود تا انعطاف و خمیدگی تیر را هنگام رها شدن، بگیرد.(همان : 113)

*Rest (تکیه گاه) : تکیه گاهی که روی دسته و یا پنجره ی کمان بسته می شودتا تیر هنگام کشیدن و یا رها شدن بر آن قرار گیرد.(همان،120)

منبع توضیح اصطلاحات :

براون- استفان دیوید، فرهنگ اصطلاحات تیر و کمان، ابوطالبی- حسن، نشر شریف، چاپ اول، 1387